Yırtıklı Retina Dekolmanı, Retinal Yırtık

Retina, gözün arka kısmında milyonlarca ışığa duyarlı hücrelerden (rodlar ve koniler) ve görsel bilgileri alan ve düzenleyen diğer sinir hücrelerinden oluşan ışığa duyarlı doku tabakasıdır. Retina aldığı görsel bilgiyi optik sinirleriniz aracılığıyla beyninize göndererek görmenizi sağlar.

Retina dekolmanı, retinanın olması gerektiği normal pozisyonundan ayrıldığında meydana gelen bir göz problemidir.

Gözün içi vitreus jeli adı verilen berrak, homojen yapıda bir maddeyle doludur.Retinaya ulaşmak için ışığın geçmesi gereken berrak jel benzeri bir maddedir. Ana işlevi göze şeklini vermek ve diğer kısımlarını yerinde tutmaktır. Göz hareket ettikçe vitreus jeli retina üzerinde problem yaratmadan hareket eder.

Yaş aldıkça veya ileri derecede miyopi, göz travması gibi göz sağlığı şikayetleri nedeniyle vitreus jeli homojen yapısını kaybetmeye ve sıvılaşmaya başlar. Sıvılaşan vitreus jeli retinaya yapıştığı yerden ayrılmaya başlar. Bazen vitreus jeli bu ayrılma sırasında retinayı yırtacak kadar sert çekebilir. Yırtılan bölgeye sıvı vitreus jeli dolar ve retinanın bulunduğu yerden ayrılmasına neden olur.

Retina dekolmanları genellikle ilerleyici özelliktedir, giderek kötüleşebilirler. Retinanın merkezinde yer alan ve görme keskinliğini sağlayan makula bölgesi bu süreçte dekole olursa, merkezi görme keskinliği kaybolur ve kalıcı görme kaybı riski artar.

RETİNA DEKOLMANININ 3 TÜRÜ VARDIR:

Her tür retina dekolmanı, tıbbi bir acil durumdur. Yırtılmış retina varlığına işaret eden (bkz. Retina dekolmanı belirtileri) belirtileriniz varsa, hemen göz doktoruna veya acil servise gidin. Erken tedavi, kalıcı görme kaybını önlemeye yardımcı olabilir. 

Yırtıklı retina dekolmanı

Yırtıklı retina dekolmanı, en sık görülen retina ayrılması tipidir. Retinada küçük bir yırtık bile sebep olabilir.  

Yaşlanma, regmatojen retina dekolmanın en yaygın nedenidir. Bu şikayete yol açan diğer sebepler göz yaralanmaları, göz ameliyatı ve yüksek miyopluktur. 

Çekintili Retina dekolmanı

Çekintili retina dekolmanı, retinada doğal bir yaralanma ya da bir ameliyat sonrasında, iyileşmenin doğal seyrinde gelişebilir; ayrıca diyabetin göz üzerindeki hasarlayıcı etkisine bağlı olarak kaybedilen işlevsel doku kaynaklı olabilir. 

Çekintili retina dekolmanın en yaygın nedeni diyabet kaynaklı göz sağlığı şikayeti olan diyabetik retinopatidir. Diyabetik retinopati, retinadaki kan damarlarına zarar verir ve retinada kanamaya ve ödeme yol açabilir. Retinaya bağlantılı damarsal bağlantılar büyüdükçe retinayı çekebilir ve bulunduğu yerden ayırabilirler.  

Çekintili retina dekolmanının diğer nedenleri arasında diğer göz içi hastalıkları vardır.  

Seröz retina dekolmanı

Seröz retina dekolmanı, herhangi bir yırtık, hasar (travma) olmadan retinanın arkasında sıvı biriktiğinde meydana gelir. 

Seröz retina dekolmanının en yaygın nedenleri kan damarlarından göz dokusu içine sıvı sızması ve retina altında sıvı birikimi gelişmesidir. 

Kan damarlarının sızmasına veya retina ödemine neden olabilecek bazı sağlık sorunları: 

Gözünüzde yaralanma veya hasar (travma)
Yaşa bağlı makula dejenerasyonu (YBMD)
Gözde tümör varlığı
Göz içinde iltihaplanmaya neden olan hastalıklar
Nadir görülen bir göz hastalığı olan Coats hastalığı*2

* Coats hastalığına, göz içindeki retinaya kan ve oksijen sağlayan arterler ve damarlardaki (kan damarları) bir problem neden olur. Coats hastalığında kan damarları genişler, anormal şekilde bükülür ve sızdırır.

RETİNA DEKOLMANI BELİRTİLERİ

Retina dekolmanı yani ayrılmış bir retinanın hemen bir göz doktoru tarafından muayene ve tedavi edilmesi gerekir. Aksi takdirde, hastada kalıcı görüş kaybı yaşanabilir. 

Aşağıdaki belirtilerden herhangi birine sahipseniz hemen bir göz doktoru arayın:

Birdenbire yanıp (şimşek çakması tarzında) sönen ışıklar görmek.
Görüş alanında lekeler, çizgiler veya örümcek ağları gibi şekillerin görünmesi.
Yan görüş alanında beliren bir gölge.
Görüş alanın bir bölümünü kaplayan gri perde.

Retina dekolmanı gelişme riski bazı sağlık şikayetlerinde daha yüksektir: 

Miyop olma
Katarakt, glokom gibi nedenlerle geçirilmiş göz ameliyatı
Glokom tedavisi
Ciddi göz travması öyküsü
Diğer gözde retina yırtığı veya dekolmanı varlığı
Ailede retina dekolmanı öyküsü
Retinada yapısal olarak zayıf olduğu saptanmış bölgelerin varlığı (muayene sırasında bir göz doktoru tarafından görülürse)

RETİNA DEKOLMANI TEDAVİSİ

Retina dekolmanı ne kadar ileri seviyedeyse ameliyattan sonra başarı şansı o kadar düşüktür. Bu yüzden bulguları fark edince gecikmemek önemlidir. Retina dekolmanı gelişen hastalarda tek tedavi seçeneği vitreoretinal cerrahidir. Uygulanan cerrahi yaklaşımlar çeşitlilik göstermektedir. Günümüzde en sık kullanan vitrektomi tekniği ise yırtıkların kapatılması ve çekintilerin azaltılması prensibine dayanır. Göz küresine küçük girişler açılarak, bazı özel cerrahi araç ve gereçler kullanılarak vitreus temizlenir, retina altındaki sıvı aspire edilir ve laser tedavisi uygulanır. Ameliyatın sonunda göz içine çeşitli gazlar veya silikon yağı gibi tampon maddesi verilmektedir. Ameliyat sonrası hastanın bir süre belirli bir baş pozisyonunda yatması gerekmektedir.